هزینه اثربخشی راه کارهای پیشگیری اولیه از دیابت نوع دوم

مقدمه: دیابت نوع دوم یکی از عمده­ترین مسایل بهداشتی درمانی کشورها است که هزینه درمانی و از کارافتادگی بسیار بالایی دارد. هم­چنین از لحاظ هزینه­های اقتصادی باید گفت در تمام سیستم­های مراقبت بهداشتی هزینه یک فرد دیابتی 2 تا 4 برابر بیش­تر از هزینه یک فرد عادی است. 15 تا 25 درصد کل هزینه­های سلامت در کشورهای پیشرفته صرف درمان، پیشگیری و کنترل دیابت شده و 16 درصد هزینه­های بیمارستانی به دیابت تعلق دارد. هدف از مقاله حاضر معرفی راه­کارهای پیشگیری اولیه و اثر بخشی هر کدام از این راه­کارها است. مواد و روش­ها: مقاله گردآوری شده حاصل بازنگری سیستماتیک مقالات، گزارش­های سازمان جهانی بهداشت و سایر کشورها در ارتباط با راه­کارهای پیشگیری اولیه دیابت نوع دو با تأکید بر هزینه اثربخشی آن­ها است. یافته­ها: شش برنامه گسترده پیشگیری اولیه دیابت نوع دو مورد بحث است، که نتایج براساس افزایش سن بروز دیابت و افزایش عمر (سال­های زندگی) افراد دیابتی تخمین­زده شده است. برنامه شماره 1: اصلاح سبک زندگی کاری به­صورت برنامه گروهی، برنامه شماره 2: برنامه رسانه­ای سبک زندگی با حمایت اجتماعی، برنامه شماره 3: استفاده از روش­های جراحی برای افراد مبتلا به چاقی مرضی، برنامه شماره 4: برنامه­های اصلاح رفتاری برای افراد مبتلا به چاقی مزمن، برنامه شماره 5: برنامه برای زنان مبتلا به دیابت حاملگی، برنامه شماره 6: توصیه­های اصلاح سبک زندگی برای افراد مبتلا به ریسک فاکتورهای دیابت نوع دو. نتیجه­گیری: در مورد تعداد سال­های پیشگیری از دیابت، استفاده از برنامه شماره 3 بهترین اثربخشی و برنامه شماره 6 کم­ترین اثربخشی را داشته است. هم­چنین برنامه شماره 3 بیش­ترین اثربخشی و برنامه شماره 6 کم­ترین اثربخشی را در زمینه افزایش طول عمر افراد دیابتی داشته­اند. از نظر هزینه پیشگیری از دیابت به­طور سالیانه، برنامه شماره 3 با توجه به اینکه گروه هدف کوچک می­باشد بسیار زیاد است. اما برنامه شماره 1 با صرفه­ترین هزینه پیشگیری را داشته است. در زمینه هزینه هر سال زندگی حفظ شده، برنامه شماره 4 بیش­ترین هزینه اثربخشی را داشته­است. به­طور کلی خالص هزینه اثربخشی برنامه­های شماره 1، 2 و 4 بهترین اثر بخشی را داشته­اند. بنابراین جهت پیشگیری از دیابت نوع دو با توجه به محدود بودن منابع بخش بهداشت در کشور­های در حال توسعه می­توان از اصلاح سبک زندگی افراد در محیط کار، بهره­گیری از برنامه­های رسانه­ای و حمایت­های اجتماعی و اصلاح رفتار می­توان استفاده نمود.